Philosophia Kurdî

    April 3, 2023

    Di bin Parêzgerîya Xwedayê Mîtrayî de Welatê Utopiayê

    Di bin Parêzgerîya Xwedayê Mîtrayî de Welatê UtopiayêMirov ji çaxên antîk bigire hetanî çaxa em tê de dijîn herdem li…
    Februar 29, 2024

    Fîlosofî û Mîtologî

    Fîlosofî û Mîtologî Pêshchîrok – Fîlosofî û Mîtos – Pêshsokratî   a. Navkirina Mîtosê Li (schwelle) nepxoka (nirxandina) felsefa yunanî da hebûneke…
    April 7, 2023

    Arîşeya Xirabîyê (The Problem of Evil, Kötülük Problemi)

    Meseleya ‘pirsgirêka xirabiyê’ an jî theodîseyê, meseleyeke kevnare ye û ji Serdema Antîk ve gelek ramanwer, teolog û feylesofan hewl…
    April 5, 2023

    Rationalism (Aqilparêzî, Rasyonalîzm)

    Rationalism (aqilparêzî), ew şeklê ramanê ye ku di her babetê da aqilê mirovî, ji xwe weke bingeheke dibîne. Peyva ‚ratio‘…
    April 2, 2023

    Pirsgirêka Azadîya Vînî

    Pirsgirêka Azadîya VînîPirsgirêka azadiya vînî (freedom of will) yan jî em bibêjin pirsgirêka vîna azad (free will), pirsgirêkeke felsefeyî a…
    Mai 4, 2025

    Wateya Mirinê li Gorî Îmam Xezalî

    Îmam Xezalî li rastiya mirinê bi awayekî herî rast ew e ku ayet û hedîs diyar dike. Wî destnîşan kir…
    April 26, 2023

    Îbnî Sîna û Spînoza

    Di dîroka ramanê de pirsgirêka têkiliya felsefeyê û dîn, cihekî pirr girîng digre. Meriv dikare bibêje ku felsefe û dîn,…
    April 11, 2023

    Felsefeya Ziman

    ‚Ziman pergaleka dengan an nîşaneyên din ên ku îmkanê dide me ku em danûstandinê bihevre bikin… Mînak: zimanê axaftina kurdî…
    April 23, 2023

    Hînwerîya Perwerdehîyê a Platon

    Bandêr û sazûmana sîteyê a Platon xwe dispêre xwezayê, bi taybetî jî xwezaya cihana mirovî. Sofîstên yewnana kevnare jî, li…
    Mai 8, 2023

    Felsefeyekê Serhildanê: ‘Serî Hildidim. Nexwe, em Hene.’

    ‘Min edaletê, hilbijart û bi vî hawî, ez wê bawerîya xwe a ku bi dinyayê dihînim, diparêzim. Maneyekê derexwezayî a…

    Hevpeyvîn

    Philosophia

    Nivîsên Rasthatî

    • Beş û Ecolên Felsefê
      editorApril 6, 2023
      0 1.108

      Rêbazên (Metod) Felsefê

      Philosophia, ne xwedîyê wan rêbaza ye ku zanistên surûştî û zanistên civakî wan bikar dihînin. Ango, di laboratuaran de nikare toklînan (deney, experiment) pêk bihîne, an wekî hinek zanistên civakî, testan bikar bihîne. Rêbaza felsefê, ji dema Arîstotelesî ve şeklên birêvebirina mantîq û aqil e. Lewma Arîstoteles mantîqê, wekî organona felsefê nirxandiye. Di felsefê da, şeklên bikaranîna (sepandina) mantîqê: 1- Berjorwerî…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Beş û Ecolên Felsefê
      editorApril 5, 2023
      0 888

      Positivism (Pozîvîtîzm, Olguculuk, Positivismus)

      Felsefa positivist di sedsala 18an da, ji aliyê Auguste Comte (1789-1857) ve hatiye damezrandin. Nêzîkwerîya Immanuel Kant a derbarê hilberandin an jî bidestxistina zanînê (bilgi, knowledge) da ji aliyê felsefa positivist va gelekî hatiye geşkirin. Kant xwestiye ku sînor û îmkanên metaphysicsê destnîşan bike. Meriv dikare bibêje ku Kant di vê xalê da, xwestiye ku ji bo zanistên (science, bilim)…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorApril 9, 2023
      0 5.484

      De Ramana Cordan da Moderniti

      Moderniti gotenek franceski est. Be franceski modernité dehyte nevisten. Be aszly khwe zhe gotena latinki modernus dehyt. Modernus zhi disa zhe gotenek latinki modo[1] dehyt. Gotena modo a latinki ud modek a cordki a zhe mod+ek pyk dehyt her do zhi zhe zmany Proto-Hind-Europi (PIE) med- dehyten.[2] Practica gotena modern zhe mana khwe a destpyki geleki ferehter est. Moderniti khwedi…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      adminMärz 18, 2025
      0 748

      Fîlosofî di Sînêmatografîê da

      Fîlosofîa Sînêmatografîê (Fîlosofî di Sînêmatografîê da)  „… Wow, ev chi fîlm e…“ Sînêma, wek hunera xudan form û janrên xwe, yên vîzûêl yê rengîn xwe bi xwe hebû-neke, hebûneke  dîtinî, ku eva zêdeyî sedsalekî deng dide. Dengek di his û cestên merivan da, ku merivan bê cewazîya reng û êtnîka xwe, hemû deman da bi berhem-danan hestên xwe, yên êtnîkî…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorApril 11, 2023
      0 12.154

      Felsefeya Ziman

      ‚Ziman pergaleka dengan an nîşaneyên din ên ku îmkanê dide me ku em danûstandinê bihevre bikin… Mînak: zimanê axaftina kurdî û zimanê nivîskî. Ziman berhemdar e. Zimanekî fermî (formel) ê lêkolînê tê wateya hevoksaziya ziman û naveroka wî.  Lêkolîneka bingehîn li ser semantîka ziman û naveroka wî lêkolîn dike. Lê lêkolîneka pragmatîk li ser ziman e û em çawa di…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorApril 7, 2023
      0 1.060

      Felsefe, Vajbawerî û Dilwasiyê Tazî Dike

      Dema ku meriv di nava rûpelên çanda mirovahiyê de lêkolîn bike, wê bibîne ku meriv ji bo watedayîna jiyana xwe gavên mezin yên ramandinê avêtine. Ji vedîtina agir û bikaranîna amûran hêdî mejî ketiye dewra ramandinê. Ji bo vê yekê divê em hêz û karîna meriv baş têbigihîjin. Li rex vê rastiyê divê tu caran ji surûşt û gerdûnê neyê…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      editorApril 23, 2023
      0 835

      Hînwerîya Perwerdehîyê a Platon

      Bandêr û sazûmana sîteyê a Platon xwe dispêre xwezayê, bi taybetî jî xwezaya cihana mirovî. Sofîstên yewnana kevnare jî, li ser vê mîjarê mîna Platon fikirîne û lihevhatin û guncaniya sazûmana (pergal) siteyê û xwezayê, parastine. Herweha gotine ku sazûmana sîteyê, divê li gor sazûmana xwezayê were verastkirin. Çimkî li gor dîtin û dinyabinîya Sofîstan xweza, xwedîyê sîstemeke taybet e…

      Berdewama wê bixwîne »
    • Philosophia
      adminFebruar 27, 2024
      0 1.528

      Di Dijberîya Fîlozofên Îslamê û Mutekellîman de Helwesta Ehmedê Xanî

      Ehmedê Xanî bêtir ji hêla wêje û ramanên xwe yên siyasî ve bala ramyar û lêkolînerên Kurd kişandiye. Lê belê ramanên wî yên felsefî zêde bal nekişandiye. Li ser ramanên wî yên felsefî çi mixabin kêm berhem hene û her wisa berhemên heyî jî di vî warî de xwedî ramanên ji hev cihê ne. Bîrewer û lêkolînerên Kurd li ser mutesewwûfbûna…

      Berdewama wê bixwîne »

    Sociology

    Pirsên Philosophic

    Podcast

    Schaltfläche "Zurück zum Anfang"